Vandaag weer een fraai schilderij
van Hans Scholte in ’t Hoff waarin hij zijn zorg
met ons wil delen over de dramatische teruggang
van de vogelstand. Diverse soorten komen steeds
minder in ons land voor. Een van de oorzaken is
de monocultuur in de landbouw. Waar vroeger de
boer afwisselend rogge, aardappels, bieten en
haver verbouwde, zien we nu alleen nog mais
terwijl de voorheen ruige weilanden worden
ingezaaid met soorten gras die geen plaats bieden
aan bloemen en ander kruid waardoor ook insecten
verdwijnen. Zelf werken we er ook aan mee. De
tuinen waar onze gevleugelde vrienden ooit volop
scharrelden worden voor het gemak steeds vaker
geplaveid met tegels of kunstgras terwijl heggen
waar werd genesteld worden vervangen door
schuttingen.
Op het schilderij
zien we een jonge vrouw die vanuit haar woning
op de Helmerhoek richting Usselo kijkt.
In de verte is nog een Usseler boerderij met wat
groen te zien maar donkere wolken pakken zich
samen boven de Es en hoe dichter we de stad
naderen, hoe schraler en onvruchtbaarder de
grond. Haar naaktheid geeft haar onzekerheid en
machteloosheid weer voor wat ons te wachten
staat. Alle ellende waarvoor ze bang is, zoals
de opwarming der aarde en het verdwijnen van de
vogels balt zich samen in de vogelverschrikker
die op weg is zijn taak met succes af te ronden.
Links van haar zien we een muur
bekleed met behang waarop bonte vogels zijn
afgebeeld, een metafoor voor een toekomst waar
ons nageslacht veel vogels alleen nog zal kennen
van foto’s en films. De vrouw kijkt ernaar en
denkt met enig cynisme; “Gelukkig heb ik het
behang nog” en zo heeft Hans zijn schilderij dan
ook genoemd.
AS……
As de zee stig tot ‘n heugte
dat he brekt deur diek en duun,
as Easnke kaampt met slimme dreugte
en gèn bleumke bleuit mear in de tuun,
As de weenters nooit mear koald bint,
en ’t gèf nich langer stamppot moos,
as de essen nich mear goald sind,
en de boer is werkeloos.
As de wei nich langer greun is
deur al ’t asfaalt en beton
as zölfs ’n gieteling beteun* is
umdat he nich mear nustel’n kon,
As ok de vöggel goat bezwiek’n
en dat is al an de gang,
köw allennig nog mear kiek’n
noar oons vöggelkesbehang…
( *beteun is Twents voor schaars, zeldzaam)
Ons schilderij en rijmpje hebben
niet als doel ons een depressie aan te
praten.... Ze schetsen slechts toekomstbeelden
als we er niets aan doen... Ook in mijn tuin is
nog volop vogelleven te bespeuren dat even wordt
verstoord als de eekhoorn op zijn vaste ronde
een deel van de nootjes op komt eisen...... Als
we onze tuin aantrekkelijk voor vogels houden,
dragen we een heel stuk bij. En voor wat alle
doemscenario's voor de wereld betreft.. Er
blijft altijd hoop. Want waar de mens de
mogelijk heeft om met zijn unieke hersens zaken
te bedenken die het leven op aarde kunnen
vernietigen, is hij met dezelfde hersens in
staat een oplossing te vinden om dit te
voorkomen...... We moeten het alleen willen...
