december-2017

DECEMBERNIEUWS 2017

MONUMENT…..

Onze gastvrouw Ria, had voor het geval dat de conversatie tijdens onze reünie van 3 november j.l. stil zou vallen, een wandeling door haar dorp gepland… Het is er niet van gekomen, maar ze had ons ongetwijfeld langs een aardig monumentje geleid waar zeker pikante opmerkingen over zouden zijn gemaakt. In Lonneker staat namelijk nog het laatste openbare pissoir, urinoir of zoals ik eenvoudige van geest het zeg; “pisbak” van Enschede. Vroeger zag je ze door de hele stad en hoewel ze stonken, werden ze gewaardeerd als gemeentelijke service voor hoge nood ver van huis. Ze waren in principe voor heren bedoeld maar ik heb er ook wel eens dames zien hurken. De ingang werd dan door de echtgenoot of vriendin geblokkeerd. Hoe verder van de binnenstad, hoe dunner de spoeling werd. Het dichtbij zijnde urinoir voor mij was op de singel. Maar wij hadden wonend aan de rand der stad dan ook de beschikking over slootjes, bomen, heggen en schrikdraad....……..
Je kunt er in Lonneker je plasje niet meer kwijt want het is tot een mini galerietje gebombardeerd dat luistert naar de welluidende naam “URINOIR BEZET” waar kunst wordt tentoongesteld. Ik ben er, toen we na een fietstochtje op mooie zondag, op het tegenover liggende terras wat dronken, even wezen kijken.
Het leidde tot het volgende rijmpje dat ik ook een beetje aan Ria, Sprakel en Lonneker wil opdragen….

URINOIR BEZET

Soms mis ik nog tot mijn verdriet
die urinoirs van grijs graniet.
Ze stonden door de hele stad,
voor wie een zwakke blaas bezat.
Een mooie vorm van dienst verlenen,
die uit het straatbeeld is verdwenen.

Een kennis had mij ooit gezegd,
“In Lönnker kö’j nog wal terecht.”
Dus na wat glazen bier bij Sprakel
ging ik op zoek naar dat mirakel.
Vond al snel en zonder hulp
de oude sanitaire stulp.

Terwijl mijn hand de rits al zocht,
las ik opeens dat het niet mocht.
Het heette nu “Urinoir BEZET”,
een galerie met klein budget.
Had ik toch bijna kunst besmeurd!!!!
Gelukkig is dat niet gebeurd.

Het lukte wel tegen een berk
in de luwte van de kerk……

IN DONKERE DAGEN NAAR DE VERLICHTE STAD

Gingen jullie vroeger tijdens de periode rond de Kerst ook lichtjes kiek’n in de stad?
Net als nu was de stad toen ook feestelijk versierd, maar toch was het anders. Bepalen nu de monotone winkelketens het straatbeeld , toen waren het de grote en kleine particuliere winkels waarvan de uitbaters hun uiterste best deden de etalages voor het winkelende publiek zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Soms professioneel, soms onbeholpen en soms overdreven uitbundig, maar als kind keek in me de ogen uit. Natuurlijk zorgden ook V&D en de HEMA ieder jaar voor iets spectaculairs en deed de gemeente haar best met de feestverlichting en het in de schijnwerpers zetten van de twee torens….
We gingen altijd op zaterdag laat in de middag omdat het dan al donker werd.
Ik vond het prachtig, vooral lichtjes die uit en aan gingen of bewegende poppen in de etalages die voor in december nog als Sinterklaas waren gekleed en nu als Kerstman. Er was ook een pop bij die van binnen uit op het raam tikte om je aandacht te trekken. Ook herinner ik me dat er in een etalage een heer in oude Engelse kledij een boek zat te lezen. Toen we even later nog eens gingen kijken, was hij blijkbaar met plaspauze want nu zat er een dame. Je kon ook zomaar een wandelende kaars tegenkomen waarin een man zat verstopt die een brandende lamp op z’n kop had….
Mooi vond ik ook de muziek van het Leger des Heils waarbij ik altijd een kwartje in de zwarte gietijzeren pot mocht doen die aan een driepotige standaard hing.
Als afsluiting maakten we een rondje over de markt. Omdat het donker was, waren ook de marktkramen verlicht, weliswaar niet met feestverlichting maar toch bracht het een intieme sfeer die blijkbaar honger opwekte want vader en moeder die van vis hielden, kochten dan bij Arie Rillman een gerookte makreel of spekbokking en als het eraan zat, zelfs een pondje ongepelde garnalen. Het pellen vond ik wel leuk maar die kleine roze wurmpjes moest ik destijds niet net als de vis…
Niet dat ik iets te kort kwam. Op de markt kreeg ik al een zak patat met piccalilly en nam moeder van de patatboer een ongekookte knakworst mee die thuis in de pan ging…..
Later als vader en moeder van hun zeebanket genoten, smulde ik van mijn knakworst op een kadetje met een klein likje mosterd…….
Het kerstgevoel deed je op in de versierde stad, de ingrediënten kocht je op de markt, maar het geluk en het genot ervan beleefde je in de warme veiligheid van thuis…

DE DEN…

Speurend naar bekende plekken uit het verleden vonden we in de krochten van het internet deze oude foto van de voetbalvelden “de Den” die de jongens zich zeker nog zullen herinneren.
Af en toe mochten we de fiets mee naar school nemen en gingen we er, als de meiden handwerkten, met meneer Gönning naar toe om onze talenten aan hem te tonen….
We staan op klinkers van de oude Helmerstraat die van de Haaksbergerstraat via de Helmer naar Usselo liep. Rechtsaf gaan we naar Usselo, linksaf lag de Oude Dijk waaraan even verder op de Wielerbaan lag.
Mini is met de camera op zoek gegaan naar dezelfde plek. Voor de voetbalvelden is een manege met paardenweide in de plaats gekomen en je mag er niet meer met de auto komen terwijl de Oude Dijk een fietspad is geworden dat met een slagboom van de Helmerstraat wordt gescheiden…….

Hangt bij U een takske mistletoe?
Dan spoed ik mij snel naar U toe.
Ik hoop dat Gij er onder staat
En mij met kussen overlaadt….

Een oud rijmpje over een oud gebruik…



In de tijd van de Kelten en Germanen was de Mistletoe of Maretak al een heilig kruid dat bij offerfeesten en rituelen werd gebruikt en waaraan genezende en magische krachten werden toegeschreven. Het was een symbool van vruchtbaarheid en ook zou het de potentie verhogen…….. Maar voorzichtig, de besjes zijn giftig!

Dat men elkaar onder de Mistletoe kust, stamt ook uit die oude tijden. Wanneer twee gezworen vijanden elkaar in het bos onder een Mistletoe tegen kwamen, moesten ze in plaats van elkaar de hersens in te slaan, elkaar omhelzen en een dag lang de wapens neerleggen…   In Engeland heeft men het gebruik aangepast voor thuis en op feesten met Kerst. Men kan elkaar vrijblijvend en anoniem onder het opgehangen takje kussen, een vrijbrief waar volop van werd en wordt genoten…… Dit toch wel frivole Kerstgebruik is helaas nooit breed tot Enschede doorgedrongen, althans niet tot mijn omgeving. Slechts eenmaal mocht ik erbij zijn en dat was tijdens het Kerstbal van dansles waar men ter verhoging van de feestvreugde een takje had opgehangen, hetgeen door de jongens zeer op prijs werd gesteld. Zij deden dan ook hun best de meiden onder de tak te leiden maar de preutse dames van toen meden angstvallig de plek en verzetten zich soms hevig. Dit tot grote teleurstelling van de jongens en ergernis van de dansleraar die had gehoopt dat er lossere verhoudingen zouden ontstaan die het dansen op de les ten goede zouden komen.
De enkele paartjes bij wie het wel klikte, gaven zich daarentegen gretig en bij herhaling over aan de magische en romantische krachten van de Mistletoe en konden dan ook rekenen op een klaterend applaus.
Uiteraard behoorde ik niet tot die gelukkigen……


                     De altijd groene Mistletoe, Maretak of Vogellijm is ook in de bossen rond Enschede te vinden.
                        De plant groeit in grote bollen aan boomtakken en leeft van de sappen van de boom…

PUZZELTJE

Voor de liefhebbers dit keer een winters landschap waar maar liefst zeventien versies van bekend die zijn toegeschreven aan Pieter Brueghel de Jonge. Dit aardige wintertafereel zit vol alledaagse scènes en humoristische details, zoals de vrouw die in het midden op het ijs is gevallen, waardoor haar blote achterwerk zichtbaar wordt.

We hebben het puzzeltje zelf al uitgeprobeerd en vonden het nog knap lastig.

We wensen de puzzelaars veel succes!!