FEBRUARINIEUWS  2023
 

 

 





LIED
  


In de februarimaand komt ook Valentijn weer om de hoek kijken. Altijd weer reuze spannend... van zou het kunnen?
Met dit mooie lied uit Mini’s platenrekje geven we een indruk en een afdruk van een mooie bloem en weet een Vlaamse zangeres het voortreffelijk weer te geven in een lied. 
En als zo’n bloem de winter overleven kan, dan kunnen wij dat toch ook?



Kijk, luister en beleef het bij;
 
"
NOSTALGIE"


En heb jezelf een favoriet plaatje met dierbare of romantische herinneringen, geef het door aan Mini en we spelen het een volgende keer af…..





 

 






WINTER 2022 ...   HOEK  S.L. LOUWESSTRAAT / HAAKSBERGERSTRAAT







 

 





IJSPRET


De kunstijsbaan in Enschede kan voorlopig nog een jaar openblijven. Een aantal Twentse gemeenten zorgden samen voor een budget.
 
In onze kindertijd toen de winters strenger waren, hadden we geen kunstijsbaan nodig. Plassen, sloten of ondergelopen weilanden in onze buurt aan de rand van de stad genoeg.
 
Toch was er ook toen al een officiële ijsbaan in het
Broekheurne.

Gerrit kan het zich de plek die iets verder dan het Tuindorp aan de toenmalige
Broekheurnerrondweg (nu Broekheurnerring) nog goed herinneren. Niet dat hij er ooit geschaatst heeft, maar zomers op weg naar Buurse kwam je erlangs.

De ijsbaan was het hele jaar herkenbaar aan de lichtmasten die het mogelijk maakten in de winter ook 's avonds te schaatsen. Er stond een houten schuurtje dat dienstdeed als kassa want je moest ervoor betalen.

                                  

                                                                                     (
zie de advertenties uit 1940)


Eigenlijk was het een gewoon laag liggend groot weiland. In een nabij stromende beek kon een schot worden geplaatst waardoor het water in het weiland liep en kon bevriezen.
 
Schaatsen leerde Gerrit van zijn vader op de bevroren zijtak van het Twentekanaal. Het was daar altijd zeer druk en gezellig bij de kraampjes met koek en zopie. Er kon ook geschaatst worden op de tennisbanen van het van Heekpark en in stadion
Diekman. 
De ijsbaan in het
Broekheurne moest begin jaren zestig wijken voor het bouwrijp maken van de Wesselerbrink. De later in die wijk aangelegde vijvers waren, zoals op de foto uit 1972 is te zien, goede vervangers voor de verdwenen ijsbaan. 

 


 
 
 

 
 


      



 

 

 
   Ook op het Stadsveld wist men zich wel te behelpen door gewoon een speelplaats aan de
Aert   v.d. Neerstraat onder water te laten lopen.
 Succes verzekerd…
 
 
  
  

        






 

 

 

 

 

 







MELKUNIE

 

Melkunie is een Nederlands zuivelmerk dat zijn oorsprong vindt in 1872.
Toen in 1961 de NV Nederlandse Melkunie (NMU) werd opgericht bezat de Coöperatieve Melkcentrale (CMC) in Den Haag 50 procent van de aandelen van de NMU.

In 1969 smolten de CMC en de NMU samen tot de CMC-Melkunie.
Daarna ontstond in 1975 een samenwerking van CMC-Melkunie (consumptiemelk) met de Noord-Hollandse Coöperatieve Vereniging Noord-Holland (kaas), die op hun beurt ontstaan was uit de coöperatieve verenigingen CMC-Noord-Holland en Noord-Holland-CMC, die in 1980 een fusie aangingen. De nieuwe benaming werd Melkunie Holland.
Met 6738 melkleveranciers, verspreid over de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Zeeland, stond dit concern op de derde plaats van zuivelproducenten in Nederland. De consumptiemelk en desserts (van MONA) stond het op de eerste plaats. Het hoofdkantoor en tot 2004 ook de MONA-fabriek  stonden in Woerden.
In 1990 werd wederom gefuseerd, de coöperatie Melkunie Holland die West-Nederland als werkgebied had ging samen met DMV Campina uit het zuiden van Nederland. Tot 2001 voerde het bedrijf de naam Campina Melkunie. Daarna werd de merknaam Melkunie geschrapt en werd de naam Campina weer gebruikt voor het hele bedrijf.
In 2009 kwam het merk in handen van Arla Foods na de overname van de fabriek in Nijkerk.
Vanaf augustus 2012 is het merk Melkunie weer op de markt. De dagverse zuivelproducten die onder de merknaam Friesche Vlag werden
verkocht dragen sindsdien de merknaam Melkunie.
Melkunie is mede bekend van de reclame met Peer
Mascini en de slogan; Al het goede komt van Melkunie-koeien.


Het STER-filmpje Bommetje won in 1997 de Gouden Loeki. 

Bij de herlancering in 2012 waren er ook weer nieuwe reclameboodschappen met Mascini in dezelfde stijl.




 

                                      


 








 


                
        
 

 

     

 




Chauffeurs CNC Melkunie staken voor loonsverhoging (Amsterdam)
 

 

 

 

 




 
KINDEREN OP EEN OUDE FOTO..


We hebben allemaal wel mooie oude foto’s waar we aan gehecht zijn. Familie, vereniging, schoolklas, buurt of werk. We weten precies wie of wat er op staat en kunnen er misschien smeuïg over vertellen. Maar kunnen onze kinderen en kleinkinderen of andere erfgenamen dat later ook?
Schrijf daarom namen, plek, jaartal of andere gegevens achter op je foto, het kan later als we er niet meer zijn van pas komen bij het schrijven van een familiegeschiedenis of bij het uitzoeken van een stamboom…. Voor onszelf is het ook aardig want wie wil er nu over 100 jaar net als de kinderen op de foto, anoniem zijn verdwenen achter de horizon van het verleden…….


 

 

 

 




Poseren bij Oude Markt - Haverstraat
 

 





KINDEREN OP EEN OUDE FOTO       



Waar kwamen de kinderen vandaan
die zo keurig op de foto staan?
Door de fotograaf zo neergezet
als figurant in zijn portret.


Voor kind’ren was ‘t een grote eer,
even stil te staan voor die meneer
met dat rare kastje op drie poten
waarin een vogeltje zat opgesloten.


Was het een groepje uit een klas
dat onderweg naar school toe was?
Droomden ze hun kinderdromen?
Wat is er van terechtgekomen?


Zijn ze in Enschede getrouwd?
Hebben ze er iets opgebouwd?
Viel het leven mee of tegen?
Hebben ze zelf kinderen gekregen?


We zullen het, denk ik, nooit weten.
Ze zijn gestorven en vergeten.
De kans is daarom erg klein
dat iemand weet wie of ze zijn.


Een kind dat niemand nog wat zegt
ooit op een kiekje vastgelegd.
Een lot dat ons te wachten staat
als het straks om onze foto’s gaat?



We hebben allemaal wel mooie oude foto’s waar we aan gehecht zijn. Familie, vereniging, schoolklas, buurt of werk. We weten precies wie of wat er op staat en kunnen er misschien smeuïg over vertellen. Maar kunnen onze kinderen en kleinkinderen of andere erfgenamen dat later ook?
Schrijf daarom namen, plek, jaartal of andere gegevens achter op je foto, het kan later als we er niet meer zijn van pas komen bij het schrijven van een familiegeschiedenis of bij het uitzoeken van een stamboom…. Voor onszelf is het ook aardig want wie wil er nu over 100 jaar net als de kinderen op de foto, anoniem zijn verdwenen achter de horizon van het verleden…….



 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 






REACTIES VAN LEZERS….


We krijgen regelmatig mailtjes van enthousiaste bezoekers van onze website die een verhaal goed kunnen gebruiken voor hun eigen blad of website. Zo zijn er  verhalen overgenomen door het blad Usserler Rondje, door de Sliepsteen, Parochieblad Maria Vlucht, de Twentse taalbank en het Erfgoed Magazine Enschede enz. Mogen we best trots op zijn.

Een leuke reactie op ons verhaal over het lied “Hoog op de gele wagen” kregen we van een dame uit het westen van het land….

We drukken het hierbij af…..

 




Beste Stefen, 

Ik ben een 71 jarige vrouw die dol is op zingen. 
Hetgeen onder andere door de lagere school zanguren aangewakkerd werd.
Ik vond het heerlijk.
Later werd dat het schoolkoor op de middelbare school en van 1986 tot 2020 grote oratoriumkoren.

Zingen hoort bij mijn leven. Naast mijn ( voorheen) werk als sociaal pedagoog en docent.

Oude schoolliedjes duiken af en toe spontaan op...
Zonet hoorde ik mijzelf opeens: "Gouden zonne" zingen. Ik bleek de tekst nog helemaal te kennen. Toen schoot me een andere gouden oude die ik graag zong te binnen. " Hoog op de gele wagen..."
Ik kende het niet helemaal meer.

En gelukkig is daar Google. 

Ik belandde op uw site en genoot van uw  snedig vertelde en onthullende verhaal over dit lied.
Waarvoor mijn hartelijke dank!
Grappig vond ik dat u net als ik destijds, zich een boerenwagen met hoog opgetast hooi voorstelde. Hoewel ik in hartje Den Haag woonde.

Voor mij een openbaring dat de laatste zin niet " Maart gaat voorbij " was, echter: 
" maar 't gaat voorbij."
Ik snapte het noemen van Maart al niet zo goed en associeerde die hooiwagen en het mooie landschap maar met de vroege lente. Wist kennelijk nog niet veel van de seizoenen omdat het hooien immers pas later plaatsvindt.
De andere coupletten zongen we nooit.
In mijn herinnering zongen we dit liedje als canon.
Evenals "Gouden zonne". Op schoolreisjes zeer gewild. 

Nogmaals dank,

Met vriendelijke groet,

Jaska de Bree



 



I
NKTLAP NAAR MUSEUM


Zo kreeg Gerrit onlangs een telefoontje van Harry Leppink een oud-klasgenoot van de ULO.
Harry is onderwijzer geweest en heeft in de loop der jaren een hele verzameling met oude schoolspullen bijeen gebracht die te groot werd voor zijn toch niet kleine woning aan de  Helmerzijdeweg.
Hij schonk het geheel aan het Schoolmuseum in Ootmarsum dat er blij mee was en waar Harry nu ook conservator is.
Tot mijn grote verassing belde hij om te vragen of ze het gedichtje “INKTLAP” netjes ingelijst in het museum mochten ophangen. Nu vond Gerrit dat altijd een van zijn minste rijmpjes maar zo zie je maar voor alles is wel een plekje. Natuurlijk gaf hij toestemming en na nog even gezellig nagepraat te hebben met zijn oude klasgenoot, besloot Gerrit dit jaar toch eens een kijkje te gaan nemen in Ootmarsum waar altijd wel wat te beleven valt…

             

                                                                     Schoolmuseum Ootmarsum


En wie ook nog eens proberen wil om een inktlap te maken, drukken we Gerrits rijmpje hierbij ook nog even af.
 





INKTLAP


Ik scharrel in de voddenmand
met hemden, truien, jassen.
Op zoek naar een textielrestant

dat mij zou kunnen passen.



Kijk hier, die dikke badhanddoek
is goed voor drie, vier lagen.
Een stuk uit vaders onderbroek
die al is afgedragen..


En daar een stukje zomervest
met al die felle kleuren.
Dat doe ik boven op de rest
om het wat op te fleuren.


Snel neem ik nu de schaar ter hand

om alles bij te knippen.
Dit wordt de grootste van het land
waar niemand aan kan tippen.


Nu nog een grote knoop erop
een draad er door geregen.
Het resultaat deugt op en top
om de pen aan af te vegen..



 

 

 

 

 





SPOREN IN HET LANDSCHAP


Soms kom ik op mijn zoektocht naar aardige historische wetenswaardigheden voor leuke verrassingen te staan. Wisten jullie dat er een molen in Broekheurne heeft gestaan? Ik niet!
Ik stuitte er toevallig op toen ik vorig zomer rondrijdend in het mooie groene Smalenbroek een straatnaambordje met Molenbergweg (zie foto) tegenkwam waarbij mijn  belangstelling meteen was gewekt. Het bordje suggereert namelijk dat er nog iets van die berg of belt waarop deze Berenbroekse molen heeft gestaan, te zien moet zijn. Nu ben ik altijd bij mijn onderwerpen op zoek naar overblijfselen of sporen in het landschap, maar helaas ik heb de oude molenberg of wat daar van over is niet kunnen vinden en er was ook geen, in het zweet zijns aanschijns zwoegende boer, die ik het kon vragen…. Omdat dit eigenlijk het deel van de gemeente is dat onder de verantwoordelijkheid van Mini valt, is ook zij gaan zoeken en heeft ook niets kunnen vinden. Ze heeft gelukkig wel de mooie foto’s gemaakt.
Nu was het speuren in de archieven geblazen.


  

 

 

 





 

 





SPOREN IN HET LANDSCHAP….  


Voor de geschiedenis van de molen moeten we naar het nog bestaande nabij gelegen, mooie oude erve Groot Berenbroek. Al in de veertiende eeuw werd het Berenbroek vermeld. Het was toen eigendom van de graven van Steinfurt en ging later over naar de adellijke familie van Loen die de Enschedese borg bewoonde en waarvan we de naam terugvinden in het van Loenshof. Ook de adel kwam wel eens in geldnood en in 1725 verkochten de van Loens de boerderij en bijbehorende gronden voor 2600 guldens aan Gerrit Berenbroek wiens familie de boerderij al tijden pachtte en daardoor de naam van het erf had aangenomen. De nieuwe eigenaar slaagde er in het onder de adel zieltogende boerenbedrijf weer nieuw leven in te blazen, blijkbaar met resultaat want we lezen dat in 1771 zijn zoon Hendrik Berenbroek en zijn vrouw Geesken Heutink op dezelfde plek een nieuwe boerderij lieten bouwen. Hendrik was een ondernemend man en durfde de concurrentie met de Enschedese molens aan door rond 1800 een molen bij zijn erf te bouwen voor het malen van het graan van de Broekheurner boeren… De molen trof echter in 1831 het lot van zovele molens en brandde tot de grond toe af. In het zelfde jaar overleed ook Hendrik Berenbroek en een nieuwe molen kwam er niet, althans niet op dezelfde plek…..
De burgemeester van Denekamp J.F. Roesingh Udink had namelijk van de brand gehoord en zag zijn kans schoon in 1837 zijn onrendabele molen van Lattrop te verplaatsen naar de Hooge Es op de hoek van wat nu de Espoortstraat en de C.F. Klaarstraat zijn. Dit initiatief viel niet in goede aarde bij het gemeentebestuur want op nog geen steenworp afstand stond op de hoek met, nu de Kneedweg en de Espoortstraat, al de pel – of oliemolen van Blijdenstein. Het beroep bij de hoge raad werd echter afgewezen want de Denekampse burgemeester voerde met succes aan dat het niet om een nieuwe maar om een vervangende molen voor de Berenbroekse ging. In 1846 werd deze molen verkocht aan David Heusinkveld. Die heeft er niet lang plezier aan beleeft want ook deze molen ging in1859 in vlammen op. Heusinkveld bouwde toen op een voor hem betere plek op de hoek van de Spelbergweg en de Brinkstraat, de molen die de ouderen onder ons nog gekend hebben als Rietmolen en waarvan de ruïne in 1947-48 werd afgebroken…..


  
         Hierbij de kadastrale kaart van de Gemeente Lonneker van 1811-1832,
                                                             waarop de Berenbroekse molen staat aangegeven



Tot zover de geschiedenis van de Berenbroekse molen en zijn opvolgers….
Keren we terug naar de sporen in het landschap. Dit zijn voor mijniet alleen tastbare zaken maar kunnen ook namen zijn die door de eeuwen heen zijn blijven hangen in de omgeving. Ik vond het volgende.. Aan de Buurserstraat staat een mooie oude boerderij die “de Mölns” wordt genoemd, op het eerste gehoor een vreemde naam voor een boerderij maar na wat verder zoeken las ik dat er bij de Berenbroekse molen een boerderijtje met schuren voor de opslag van graan en meel stond waar waarschijnlijk de molenaarsknecht met zijn gezin woonde. Deze pandjes werden in de volksmond “de Mölns” genoemd en de wönner (bewoner) kreeg automatisch door zijn naobers deze naam toegedicht, ook al heette hij in werkelijkheid Wooldrik. Toen de molen was verbrand en er dus geen emplooi meer was voorWooldrik op de Mölns gingen ze over op de landbouw en kregen in 1850 de kans te verhuizen naar een grotere nu nog bestaande boerderij aan de Buurserstraat die eigenlijk Hof te Coesfeld heette, maar door de komst van de nieuwe bewoners al snel “de Mölns”werd genoemd terwijlde vorige bewoners de naam Hof te Coesfeld meenamen naar hun nieuwe onderkomen. In 1924 lezen we dat een van de bewoners van de Mölns: Johan Wooldrik  vergunning aanvroeg om een boerderijtje aan de Buursertraat te bouwen waar hij een houtzagerij wilde beginnen. Dat werd toegestaan en hoe noemde men dat boerderijtje? Goed geraden.. “Möln Johan” naar het erve waar hij vandaan kwam…ook dit boerderijtje is er nog en staat nu tussen de nieuwere woningen aan de Buurserstraat. De Wooldriks wonen er niet meer, maar de erfenis van de oude molen al is het alleen de naam, is blijven hangen in de omgeving..
Maar we zijn nog niet klaar…. In 1907 kocht Gerhard Jannink, die bij zijn collega-textielbaronnen niet achter wil blijven in het opkopen van kapitale boerderijen als buitenverblijf en om er hun hobby als boer uit te oefenen, het Berenbroek en al het bijbehorend land. Ook het perceel op de hoek van de Smalenbroeksweg en de Knalhutteweg hoorde erbij. Op dat moment stonden daar twee woningen voor douaneambtenaren (commiezen) die voor de inning van de invoerrechten op de goederen die bij Sanders Küper de grens passeerden, moesten zorgen. Toen in 1912 het goederenvervoer voor deze grenspost werd gesloten en verplaatst naar Glanerbrug, verhuisden ook de commiezen en werden de huisjes afgebroken. Of Jannink het grondstuk verkocht of dat hij er zelf een nieuwe boerderij voor in de plaats liet bouwen, is onzeker….maar de boer die er op kwam was Herman Wooldrik, een van de telgen van de boerderij “de Mölns” aan de Buurserstraat en zoals we al vermoeden, het kon niet anders, werd de boerderij “Möln Herman” genoemd.
En wat is nu het aardige hieraan? De boerderij van Möln Hermans werd in 1994 gesloopt en nu prijkt op die plek de riante bungalow met prachtige tuin van Hans en Aline Ruinemans


                       


Nog even dit….
Dat Mini en ik de molenberg of wat daar van over is niet konden vinden, wil niet zeggen dat die er niet meer is. Wanneer een van jullie wel weet waar die ligt of alsnog kan vinden, horen of zien we het graag, liefst met een foto zodat we dit verhaal compleet kunnen afsluiten.
Het Groot Berenbroek met rechts het theehuisje. Er was geen boer die vroeger een theehuisje of theekoepeltje bij zij boerderij bouwde, dat was een luxe die de Enschedese textielfabrikanten zoals hier Jannink, die in hun glorietijd de mooiste boerderijen opkochten, zich konden veroorloven ten behoeve van hun families en gasten om zich evenonder het genot van een kopje thee of een andere versnapering aan de bij de boerderij behorende geuren,te onttrekken.
Er zijn nog een aantal van deze elitaire gebouwtjes rond Enschede bewaard gebleven die regelmatig op deze site voorbij komen.




 

 




Uit; De molens in Enschede en Lonneker van Ties Wiegman...
 

 




Erve Groot Berenbroek...
 

 

 

 

 

 





UITSLAG RAADPLAATJE..


Deze keer was het niet zo moeilijk om de locatie te herkennen.
Negen van de twaalf deelnemers hadden het goed.

We zien hier inderdaad de kasteelachtige ingang van de wijk Pathmos aan de Haaksbergerstraat.
De beide torens weerszijden waren verhuurd als winkel. We herinneren ons als oudste winkeliers; Rechts slager Koopmans die er heel lang heeft gezeten.
Nu zit Koop’n en Kiek’n er, een soort kringloopwinkeltje waar je met je oude spulletjes naartoe kunt of zelf  naar hartenlust kunt snuffelen.
De toren Links was in onze jeugd het huishoudelijk warenhuis van Boersma.

Dit pand heeft ook al vele diverse huurders gehad.

Nu zit er Steakhouse Enschede waar je ter plekke kunt eten maar ook afhalen of bezorging is een
mogelijkheid.


Er moest voor de maandprijs dus geloot worden…

De winnares ontvangt binnenkort een heerlijke rollade waar slager Koopmans die naar de Wesselerbrink verhuisde maar ook daar moest sluiten, vroeger patent op had.





 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

 







BIJ OMA MINI OP  DE  NAAILES




Mijn kleindochter wil graag leren,
hoe een naaimachine te hanteren.
En daarom werd aan mij gevraagd,
of "oma het misschien behaagd…….” ?



Want ze wil zo graag de mode in.
Oma’s vaardigheid is dan een mooi begin,
om  eerst de basis maar te instrueren,
en later het grotere werk uitproberen.



Zo kan ik door mijn confectieverleden,
haar even in mijn voetspoor laten treden.
Men zegt vaak; jong geleerd is oud gedaan.
Daar helpt nu ook een hand van oma aan,
omdat ze met haar kleinkind is begaan.




                  

Mijn naaimachine is trouwens wel een moderner uitgave dan die  op het rechter fotootje waarop ik vroeger zelf van moeder leerde naaien.....       



 

 

 

 

 

 


 


 RAADPLAATJE FEBRUARI


Ons raadplaatje is dit keer wat ingewikkelder. We zien een type klok waarvan er in onze kinderjaren  veel door de stad verdeeld stonden. Zelfs op de hoek van de Ypkemeulestraat en de oude Broekheurnerweg bij Piet van Dijk, een afgelegen plek toen het Boswinkel en de Wesselerbrink alleen nog op papier bestonden.
De klok op ons plaatjes stond op een druk kruispunt in onze oude buurt.
Misschien aan de gebouwen of richtingaanwijzers te herkennen?
Succes!
We zien je puzzelresultaten graag  tegemoet bij;

 info@stefenfen.nl

Bel of mail de oplossing door aan Mini en maak kans op een leuke prijs…



 









 

 

 

TOP

HOMEPAGE