Sagen, legenden, overleveringen doorverteld aan het open haardvuur van vader op zoon, ze grijpen, wel of niet aangedikt, terug op gebeurtenissen in een ver verleden….. Ook onze stad kent ze en het is vooral in de buurt van het Aamsveen waar ze hun oorsprong vinden. Het Aamsveen, een groot heide- en moerasgebied op de grens met Duitsland waar weliswaar turf voor de stad werd gestoken maar waar men na het invallen van het tweeduustern (schemering) maar beter weg kon blijven. Niet alleen wolven maar ook witte wieven en demonen dwaalden in deze onheilspellende omgeving rond die zelfs tientallen jaren werd gemeden omdat de zwarte dood (de pest)er dood en verderf had gezaaid.

DE ROOFRIDDER VAN DE HÖLTERHOF
Het huidige Huize Hölterhof dat textielbaron Gijs Jannink als zomerverblijf in 1913 liet bouwen heeft alleen de naam gemeen en ook het erve Hölterhof zal slechts zijdelings te maken kunnen hebben met een middeleeuwse walburcht die aan de rand van het Aamsveen moet hebben gestaan. Al in 1186 is er sprake van een Heer Wilhelm van Holte die de burcht zou hebben bewoond . Ook verderop in de geschiedenis komt de naam van Holte of van Holthe regelmatig voor die verwant zou zijn aan de van Loens op de borg te Enschede. Hoogstwaarschijnlijk was de burcht niet meer dan een versterkt huis, omringd met wallen en een gracht maar wel het machtigste bouwwerk in de omgeving. De laatste heer van Holte die we tegenkomen is rond 1590 een gevreesde roofridder die de omgeving terroriseert, boerderijen plundert, brand sticht, vee steelt en de oogst van anderen van het land rooft. Niemand durft iets tegen hem te ondernemen zelfs de Spaanse soldaten die Enschede bezetten niet. Tot men hoort dat Prins Maurits in oktober 1597 de stad Grol (Groenlo)op de Spanjaarden heeft veroverd en met zijn leger optrekt naar Enschede. Afgezanten van de Esmarke gaan de prins tegemoet en smeken hem een einde te maken aan de strooptochten van de Heer van Holte. Maurits stemt toe en selecteert een afdeling cavalerie die oprukt naar de burcht en de roofridder en zijn bende in de pan hakt. De overlevenden waaronder de Heer zelf worden naar Maurits gebracht die zijn kamp heeft opgeslagen aan de weg naar Hengelo bij het Wageler.
Hij veroordeelt de rovers ter dood en laat ze samen met hun leider opgehangen op de Galgenmörsch aan de Kottendijk. Hun lijken worden begraven op de Bottenkamp (Boddenkamp) waar de boeren bij het ploegen honderd jaren later nog op de beenderen stuiten… De burcht en de bijgebouwen worden platgebrand en Maurits schenkt de ruïne en de omliggende landerijen aan de door de roofridder gedupeerde stad en burgers. Dit gulle gebaar maakt dat het terrein Allemansveld wordt genoemd waar vrij turf kan worden gestoken en men de ruïne sloopt voor de gewilde Bentheimer zandsteen waarna er van de burcht niets meer over blijft. Het terrein waar nog lang de sporen van de wal en de gracht te zien waren, is na eeuwen overwoekerd en als burchtplaats onherkenbaar geworden…. Toch leeft de sage voort en zoals zo velen heeft de tekenaar Hennie Kortink er zijn fantasie op los gelaten met als resultaat de hier afgebeelde fraaie prent… Men pleegde toen het terrein al was ontgonnen tot weilanden, archeologisch onderzoek waarbij werd ontdekt dat er wel degelijk een ronde met wallen en grachten omgeven huis moet hebben gestaan dat in vorm en ouderdom overeen kwam met de Hunenborg in het Volterbroek. Er zijn enige voorwerpen gevonden die wijzen op vroege bewoning en primitieve landbouw maar geen fundamenten van een huis.
Namen van de wegen in de buurt als de Sagenweg, Allemansveldweg en Hölterhofweg herinneren nog aan die geheimzinnige vervlogen tijden terwijl we nu rustig en veilig kunnen wandelen door het natuurgebied Aamsveen……. Hoewel, je weet maar nooit……

                     
                     Een luchtfoto van de Hunenborg in het Voltherbroek met links het Almelo Nordhornkanaal.
                           Zo ongeveer moet ook de burcht Hölterhof er hebben uitgezien