SPEURTOCHT
DOOR HET USSELERVEEN
Vandaag gaat mijn bijdrage over een zoektocht door
het Usselerveen, zo’n 5 jaar geleden. Aanleiding was
een schrijven van Gerrit die me over een gebouwtje
vertelde dat vroeger in het Usselerveen lag. Het was
een palingrokerij, gelegen aan de Meddelerweg nr. 32
waar Lucas Hovenier zijn bedrijf runde. Gerrit was
daar in z’n jeugdjaren meerdere keren geweest en
vroeg zich af of het nog zou bestaan.
Op een mooie zomerse dag besloot ik er een
fietstochtje aan te wagen om te kijken of ik het kon
vinden. Mijn dwaaltochten leveren vaak niet
direct het gewenste resultaat. Dat komt volgens
Gerrit doordat mijn richtingsgevoel, de kunst van
het navigeren en kaartlezen in het embryonale
stadium is blijven steken….. dat schijnt vaker bij
vrouwen dan bij mannen voor te komen.
Ook dit keer waren
meerdere tochtjes nodig om te vinden waarnaar ik
zocht.
Met wegenkaartje uitgerust toog ik op een ochtend
opnieuw op pad en volgde ik de Riethermsteeg tot aan
de Leppeweg en vandaar zou ik op de Meddelerweg
uitkomen.
Maar daar liep het vast, de weg bleek over te gaan
in een zandweg die in beide richtingen dood liep.
Toen ik terugfietste zag ik een vrouw die bij een
woning met haar voortuin bezig wasen besloot haar
aan te spreken en te vragen waarnaar ik naar op zoek
was.
Voor de verandering had ik dit keer wat meer geluk…
De vrouw wist waar ik het over had. Ze heeft haar
hele leven op het Broekheurne gewoond en kon me
vertellen dat het gebouwtje er nog steeds is.
Alleen…. de weg er naartoe bestaat niet meer. Die is
door de aanleg van de Rutbeek van de aardbodem
verdwenen en ik moest nu de hele weg terug, om de
afgraving heen, om de Meddelerweg vanaf de andere
kant te benaderen. Opnieuw de Riethermsteeg weer
afgefietst maar nu in tegenovergestelde richting tot
aan de Usselerveenweg. Daar moest ik linksaf en dan
kwam moest ik ergens de Veldhaarweg tegenkomen en
een oud gedeelte van de Meddelerweg. Dat was gelukt
voor zover, maar toen ik daar eenmaal was zag ik er
alleen maar huizen staan. Mooie woningen, dat wel
maar niks dat op een oude weg leek wat ooit de
Meddelerweg was. 
Toch had ik geluk want opeens zag ik tussen de
woningen een soort oprit en toen ik die een eindje
opging zag ik een in een doorkijkje tussen een paar
woningen opeens een wit gebouwtje…. Tjakka! Dat
moest het zijn!
Ik had de PALINGROKERIJ gevonden en daarmee mijn
doel bereikt. Triomfantelijk maakte ik enkele foto’s
en daarna snel naar huis om een verslagje te
schrijven en het resultaat en de foto’s naar Gerrit
te mailen.
Ter informatie;
De rokerij is in het jaar 1966 omgeturnd tot een
paardenmanege onder de mooie naam “Dominka - Hoeve”.
Men fokt er nu renpaarden en de eigenaar is dhr. Jan
Euverman.
Ik heb de plek ook later nog enkele keren bezocht en
op een dag had ik opnieuw geluk en trof ik de
eigenaar van de manege aan. Ik kwam me hem aan de
praat en deed m’n verhaal. Hij bleek een aardige
man, ik mocht overal rondkijken en ondertussen
vertelde hij over de geschiedenis van het gebouw,
dat uit 1923 dateert en opgetrokken uit Bentheimer
zandsteen. Ik werd er rondgeleid, zowel binnen als
buiten en ook naar de achterzijde waar de paarden
waren. Er werd net een paard naar binnen geleid door mevr. Euverman voor een verzorgingsbeurt. Van het
manegegebeuren heb ik een goede indruk gekregen.
Binnen het gebouw veel aanvullende informatie
gekregen over de rokerij en zag ik de vele ruimtes
met indelingen. Zo had men onderin zo’n ruimte nog
een groot waterbassin gevonden waar vroeger de
levende palingen in bewaard werden. Ook zag ik de
steunbalken waar de stokken op konden rusten waaraan
de palingen hingen om gerookt te worden.
De paling die in het IJsselmeer werd gevangen,
werden hier gerookt om vervolgens naar Duitsland
getransporteerd te worden.
In de oorlogheeft in dit gebouw ook een onderduiker
gezeten die zich schuil hield voor de Duitsers die
in het Usselerveen in grote getale aanwezig waren.
Ze hadden het gebouwtje bezet en liepen de hele dag
in en uit. De man bevond zich te midden van de
vijand maar is gelukkigerwijs nooit opgemerkt. Hij
hield zich schuil boven op de zolder tussen
visnetten en vismanden. Op de foto zie je boven 3
kleine raampjes waar achter het linkerraam de man
verscholen heeft gezeten. In 1994 is de man nog
eens naar zijn onderduikadres terug gekeerd en heeft
daarbij zijn verhaal gedaan…
Van mijn speurtocht ook nog een klein rijmpje…
SPEURTOCHT NAAR DE VISROKERIJ
Als een kip zonder kop,
Door het Usselerveen,
Heb m’n knollen haast op,
Geen idee meer waarheen.
Ben nu al uren op zoek,
naar die oude visrokerij,
voel me zo slap als een doek,
en een verzwakking nabij.
Met mijn zonnebril op,
En m’n neus in de wind,
Hoop dat iets verderop,
Dat gebouw zich bevindt.
Geen idee meer waarheen,
De wanhoop ten top,
Met m’n fiets door het veen,
Als een kip zonder kop…
Ik heb daarna de v.m. rokerij nog een paar keer
bezocht totdat ik weer eens verdwaalde bij een
andere zoektocht.
